Ugrožena prava LGBT populacije

Pokrajinski ombudsman saopštio je da se LGBT populacija svrstava u najranjivije društvene grupe i da se svakodnevno suočava s marginalizacijom, diskriminacijom, govorom mržnje, šikaniranjem, pretnjama i homofobičnim nasiljem koje se povećava s povećanjem njihove vidljivosti.

Zaštitnik građana kaže i da se slučajevi diskriminacije, govora mržnje i nasilja prema LGBT osobama uglavnom ne procesuiraju na odgovarajući način.

- Policija, tužilaštvo i sudovi pokazuju izrazitu sporost i neefikasnost u radu na slučajevima nasilja prema LGBT osobama koje su često izložene diskriminaciji i uznemiravanju na radnom mestu, gde poslodavci ne preduzimaju mere radi njihove zaštite i sprečavanja diskriminacije, a specifičnost položaja LGBT populacije ogleda se i u činjenici da je to jedina društvena grupa kojoj se osporava pravo na javno okupljanje uprkos ustavne garancije slobode okupljanja - stoji u saopštenju ombudsmana.

Srbija je, podseća vojvođanski zaštitnik građana, prihvatanjem međunarodnih konvencija o ljudskim pravima prihvatila i obaveze ne samo donošenja zakona koji zabranjuju diskriminaciju, nego i primene usvojenih propisa.

- Iako ne precizira seksualnu orijentaciju kao jedno od ličnih svojstava na osnovu kojih se zabranjuje diskriminacija, Ustav Srbije članom 21 ističe da su pred Ustavom i Zakonom svi jednaki, te da svako ima pravo na jednaku zakonsku zaštitu bez diskriminacije. To je polazište za širok zakonski okvir zabrane diskriminacije pripadnika/pripadnica LGBT populacije.

Jedan od zakona koji reguliše ovo pitanje je Zakon o zabrani diskriminacije, koji svrstava seksualnu orijentaciju i rodni identitet u lična svojstva na osnovu kojih je neopravdano pravljenje razlike ili nejednako postupanje. Član 21 Zakona govori o diskriminaciji na osnovu seksualne orijentacije, gde ističe da je seksualna orijentacija privatna stvar i da niko ne može biti pozvan da se javno izjasni o istoj, kao i da svako ima pravo da se izjasni o svojoj seksualnoj orijentaciji, te da je diskriminatorno postupanje zbog takvog izjašnjavanja zabranjeno, dok su članom 56 predviđene i kazne za takvo postupanje.

Krivični zakonik u delu Posebna okolnost za odmeravanje kazne za krivično delo učinjeno iz mržnje (član 54) navodi: "Ako je krivično delo učinjeno iz mržnje zbog pripadnosti rasi i veroispovesti, nacionalne ili etničke pripadnosti, pola, seksualne orijentacije ili rodnog identiteta drugog lica, tu okolnost sud će ceniti kao otežavajuću, osim ako ona nije propisana kao obeležje krivičnog dela" - navodi ombudsman.

U saopštenju se podseća da još četiri zakona imaju odredbe kojima se zabranjuje diskriminacija na osnovu seksualne orijentacije: Zakon o radu, Zakon o radiodifuziji, Zakon o javnom informisanju, Zakon o visokom obrazovanju, ali i Pokrajinska skupštinska odluka o ravnopravnosti polova.