| 
|
|
Virginia Woolf
(1882-1941)
Britanska spisateljica
Rođena u Londonu, u eminentnoj mnogočlanoj viktorijanskoj porodici,
Virginia Woolf napisala je deset romana, kao i veliki broj eseja
i kratkih priča te tako sebi obezbedila mesto u modernističkom
kanonu, pored još nekolicine ženskih pisaca. Njen esej Sopstvena
soba (A Room Of One's Own, 1929.) je postao
feministička klasika; od tog eseja, rečenica "Kloi se sviđala
Olivija" (Chloe liked Olivia) postala je neka vrsta stenograma
za lezbejsku književnost u toj meri da je Lillian Faderman 1994.
godine, svojoj antologiji lezbejske književnosti dala naslov Chloe
Plus Olivia. Skoro svi romani i veliki broj njenih kratkih
priča, interpretirani su iz feminističkih , lezbejsko-feminističkih
ili queer kritičkih perspektiva.
Adeline Virginia Stephen je bila kćer Julie Pattle Duckworth, čiju
je prerafaelovsku lepotu na fotografijama ovekovečila njena tetka, Julia
Margaret Cameron. Sir Leslie Stephen, književni kritičar i urednik Dictionary
of National Biography, iako nije verovao u formalno obrazovanje
devojaka, stavio je, svojoj prerano sazreloj kćeri, Virginiji na raspolaganje
svoju ogromnu biblioteku. Intelektualne moći Woolfove doživele su puni
procvat kada su se, po očevoj smrti 1904. godine, ona, njen brat Thoby
i sestra Vanessa preselili u londonski Bloomsbury. Tamo su oformili
grupu, koja će kasnije biti poznata kao Bloomsbury Group, čiji
su članovi bili Clive Bell, Desmond MacCarthy, Roger Fry, Leonard Woolf,
E. M. Forster, Duncan Grant i Lytton Strachey - od kojih su poslednja
trojica bili homoseksualci. Strachey je jednom prilikom zaprosio Virginiju,
da bi "do kraja razgovora" tu prosidbu uspešno opovrgao, što je kasnije,
u prepisci, priznao Leonardu Woolfu, koji je, pak, u svojoj prosidbi
bio istrajniji i ozbiljniji. Iako je priznala da prema njemu ne oseća
nikakvu fizičku privlačnost, Virginija Stephen je pristala da se uda
za Leonarda Woolfa 1912. godine. Svi biografi se slažu
da je njihov brak u osnovi bio aseksualan, ali se mnogi takođe slažu
da je taj brak bio zadovoljavajuće partnerstvo za oboje. Njihova zajednica
je nesumnjivo najzaslužnija za osnivanje jedne od, za književnost dvadesetog
veka, najznačajnijih izdavačkih kuća: The Hogarth Press, koja
je objavila dela nekih od najvećih modernističkih autora, među kojima
je T. S. Eliota (Woolf je lično učestvovala u štampanju, bila je slovoslagač
za njegovu 'Pustu zemlju' (The Waste Land)), Gertrude Stein,
Katherine Mansfield, kao i prevode dela Sigmunda Freuda. Hogarth Press
je, naravno, izdavao i romane Virginije Woolf, počevši od dela Jakobova
soba (Jacob's Room, 1922.) do njenog poslednjeg romana
Izmedju činova (Between The Acts), koji je objavljen
1941. godine, nakon njenog samoubistva davljenjem. "Ja sam jedina žena
u Engleskoj slobodna da piše šta joj je volja", napisala je Woolf. Njena
stalna briga o cenzuri - naročito nakon zabranjivanja lezbejskog romana
književnice Radclyffe Hall Izvor samoće (The Well Of Loneliness)
- nagnala je mnoge kritičare da počnu da proučavaju tehnike pomoću
kojih je Woolf provlačila lezbejsku tematiku kroz svoja dela.
U početku su mnogi kritičari i biografi spisateljičine emotivne, erotikom
nabijene odnose sa ženama, koji su u nekim slučajevima prerastali i
u seksualne, a koje je ona negovala tokom čitavog svog života, tumačili
kao rezultat više psiholoških trauma koje je doživela- prerane smrti
njene majke, kada je Virginija imala samo 13 godina ili seksualnog zlostavljanja
od strane polubrata- da bi se kasnije kritička perspektiva u potpunosti
promenila, počevši da doživljava Virginiju Woolf kao spisateljicu sa
lezbejskom svešću. Njena najpoznatija emotivna afera, koja je, među
svim ostalima, seksualno bila najintezivnija, bila je afera sa Vitom
Sackwille-West, za koju je napisala i roman Orlando (Orlando,
1928.). Bezmalo svi njeni romani - uključujući i prvi - Voyage Out
(1915.) kao i oni najpoznatiji - Gospodja Dalloway
(Mrs. Dalloway, 1925.) i Svetionik (To The Light-house,
1927.), te poslednja dva - Godine (The Years
,1937.) i Izmedju činova (Between The Acts, 1941.),
tumačeni su u svetlu svoje lezbejske tematike. Izjava Virginije Woolf:
"Žene same potiču moju maštu" (Women alone stir my imagination),
poticale su maštu bezbrojnih njenih čitalaca kao i proučavalaca njenog
dela.
Annette Oxindine
Literatura:
E. Barrett and P. Cramer, Virginia Woolf: Lesbian Readings, New
York, 1997.; B. Wiesen Cook, "Women Alone Stir My Imagination": Lesbianism
and the Cultural Tradition, Signs: Journal of Women in Culture
and Society, 4 (1979.): 718-739; J. Marcus, The Languages of Patriarchy,
Bloomington, 1987.; S. Raitt, Virginia & Vita: The Work and Friendship
of V. Sackville West and Virginia Woolf, New York, 1993.; H. Lee,
Virginia Woolf, London, 1996.
Izvor:
Robert Aldrich (Editor), Garry Wotherspoon (Editor), Who's Who in
Gay and Lesbian History : From Antiquity to World War II, London
& New York, 2001.
Prevod: Minja
|
