|
Bette Davis i Joan Crawford u ''Whatever happened to baby-Jane?''
Bette i Joan, trans-verzija
|
|
Davis
Bette (1908-1989)
Američka glumica
Ruth Elizabeth Davis rođena je 5. aprila 1908. u gradiću Louvel,
država Masacusets. Njeni roditelji su se razveli dok je još bila
dete, pa je brigu o njenom vaspitanju potpuno preuzela majka Ruthie.
Od malih nogu pokazivala je sklonost ka glumi, pa je rado učestvovala
u srednjoškolskim pozorišnim predstavama. Nakon što je diplomirala
na Cushingovoj akademiji, okušala je sreću u glumačkoj školi Eve
LaGallienne na Menhetnu, no grubo je odbijena jer im se učinila
neiskrenom i frivolnom devojkom. Mnogo više sreće je imala u dramskoj
školi Johna Murraya, pa je svoju karijeru započela na off-Brodveju
u drami "The Earth Between", 1923. godine. Svoj pravi
glumački debi imala je 1929. godine u komadu "Broken Dishes"
i kasnije "Solid South". Ipak, njena glumačka karijera
nije baš cvetala - reditelj George Cukor jednom prilikom ju je najurio
sa predstave, a njeno probno snimanje sa Goldwyn studio prošlo je
neslavno. Ipak, 1930. uspela je da potpiše prvi filmski ugovor sa
kompanijom Universal. Kada je došla u Holivud te godine, predstavnik
studija koji je trebalo da je sačeka na stanici mimoišao se sa njom,
jer ona ni izbliza nije izgledala kao filmska zvezda. U Universalu
su zbijali šale da je Bette "seksipilna, otprilike kao Slim
Summerville", a njene uloge u filmovima nisu u tom trenutku
izgledale previše impresivno. Ipak, do statusa zvezde stigla je
posle pojavljivanja u filmu "The Man Who Played God".
Sledeću blistavu ulogu ostvarila je u filmu "Of Human Bondage".
Već tada, njene replike na velikom ekranu ostaju za pamćenje - kada
igra razmaženu južnjačku lepoticu i u sred strastvenog zagrljalja
sa svojim filmskim partnerom mazno kaže "I'd luuve to kiss
ya, but I've just washed my haiir..." Konačno, satisfakcija
u vidu Oskara došla je za njene nezaboravne uloge u čak dva filma
- "Dangerous" i "Jezebel". Ipak, činilo se da
je šefovi studija još uvek ne tretiraju na pravi način, pa se sa
Warner Brothersom neuspešno tužila, tražeći bolje uloge i veće honorare.
Premda je u sporu izgubila, to nimalo nije narušilo njen status
velike zvezde - naprotiv, 1939. godine bila je u najužem izboru
za ulogu Scarlett O'Hare u "Prohujalo za vihorom". Tokom
četrdesetih njena karijera je blistala nesmanjenim sjajem, uspešno
je održavala javni imidž velike dive (otuda i izjava njenog partnera
u filmu "Juarez", Briana Ahearna da je "samo majka
mogla da voli Bette Davis na vrhuncu njene karijere) i pripisivane
su joj brojne ljubavne veze sa moćnim ljudima Holivuda, kao i sa
ekscentričnim magnatom Hauardom Hjuzom. Ipak, potkraj decenije,
usledila je serija slabijih filmova, od kojih svakako treba izdvojiti
"Beyond the forest", u kojem Bette glumi preljubnicu i
sebičnu ženu, najpre zbog njenog sada već besmrtnog filmskog citata,
kojim prokomentariše skromnu kolibu svog partnera - "What a
dump!".
Nije dugo trebalo čekati na veliki povratak zvezde. Godine 1950.
za svoju ulogu u filmu "Sve o Evi" dobija nominaciju za
Oskara, koji joj je izmakao te godine, no svejedno, uloga Margo
Channing je verovatno najznačajnija koju je ikada ostvarila u karijeri
i po njoj će najviše biti pamćena i poistovećivana. Mnogi misle
da u "All about Eve" Bette zapravo igra sebe - velika
diva pozorišne scene, na pragu srednjih godina, teatralna, kučkasta,
kapriciozna, razmažena, nesigurna i emotivna, po rečima Allisona
DeWitta "star, and nothing but a star". U ovom filmu ona
kaže besmrtnu rečenicu - "Fasten your selt belts ... it's going
to be a bumpy night!
Po mnogo čemu kemp prizvuk i samoparodičnost koji su pratila Bettinu
glumu i pojavu tokom godina, ovde kulminiraju u savršenoj karikaturi
velike zvezde, bitchy i pri tom beskrajno duhovite, pa
otuda možda potice i njen neosporni status gej ikone. Ipak, ostatak
decenije nije joj doneo zapaženije filmove, pa je 1961. bila prinudena
da u novinama da čuveni oglas da traži posao. Taman na vreme, usledio
je drugi veliki come-back i nova faza slave. Udružena sa svojom
starom rivalkom i podjednako velikom i sujetnom zvezdom, Joan Crawford,
snimila je remek-delo "Whatever Happened to Baby-Jane?".
U ovom filmu, ona glumi ostarelu, poremećenu glumicu, nekadašnju
dečju zvezdu, koja neguje svoju nepokretnu sestru, mnogo slavniju
zvezdu. Dugogodišnje rivalstvo koje je postojalo između Bette i
Joan maestralno je preneseno i prilagođeno filmskoj prici. Ono datira
još iz tridesetih godina, kada je Bette davala jetke izjave o Joan
Crawford - "Ona je spavala sa svakom muškom zvezdom u MGM-u,
osim možda sa Lesi", dok joj ova nije ostajala dužna. Anegdote
sa snimanja "Whatever Happened to Baby-Jane" ostale su
legendarne. Kako je Joan Crawford bila udata za jednog od direktora
Pepsija, Bette je namerno njoj u inat uredila da se na setu instalira
Coca-Colina mašina za pica. Joan je, pak, uzvratila, tako što je
sebi u odeću prišila tegove, u sceni kada Bette treba da je vuče
preko poda. U svakom slučaju, njihov odnos ljubavi i mržnje ostaće
jedan od onih besmrtnih holivudskih mitova o duelima i duhovitim
prepucavanjima između ovih velikih diva.
Tokom šezdesetih i sedamdesetih, kao i u prvoj polovini osamdesetih,
Bette se više pojavljivala na televiziji, kada je sa još jednom
od velikih zvezda tridesetih, Lillian Gish, uradila dirljiv televizijski
film "The Whales of August". Igrala je u nekoliko epizoda
tada čuvene sapunice "Hotel" (koji je ona privatno nazivala
"the brothel" - kupleraj), ali su je bolest i godine sve
više udaljavali od glume. Nagradu za životno delo dobila je 1977.
godine i bila je prva žena predsednik Američke akademije za filmsku
umetnost. Poslednju ulogu ostvarila je u komediji "The Wicked
Stepmother" (1989.), a onda zbog poodmaklog karcinoma otišla
u Francusku, gde je umrla 6. oktobra 1989. godine.
Bette Davis je već za života bila neosporna legenda, a sa godinama
nije se smanjivao broj njenih obožavalaca, jer svaka nova generacija
ponovo otkriva magiju njene pojave na srebrnom ekranu. Bette je
možda i najveća diva iz zlatnog doba Hollywooda, tridesetih i
cetrdesetih godina, svakako najviše kemp i bitchy, pa
nije čudo da je suvereno uzvišena na pijedestalu gej ikona, dok
joj tu poziciju i danas možda jedino ugrožava njena "smrtna
neprijateljica" Joan Crawford. Bette je verovatno svojim
beskompromisnim stavom i imidžom jake žene osvojila srca gej muškaraca
i žena, ali sama nije u javnosti mnogo govorila o gej i lezbejskim
pravima. Jednom prilikom je samo izjavila - "Gej oslobođenje,
ne, nisam protiv toga, samo tu nema ničega za mene!".
Ipak, svojim ulogama hrabrih, otresitih žena, često moralno prezrenih,
no svejedno do kraja svojih i nepotkupljivih, kao i privatnim
životom punim emotivnih razočarenja i žrtava koje je morala da
podnese zbog karijere, Bette Davis je pomogla generacijama žena
i, ne slučajno, gej muškaraca, da pronađu lik sa kojim se mogu
identifikovati i iz koga mogu crpsti hrabrost i odlučnost da ostanu
verni sebi i prkose kritikama i odbacivanju okoline. Kako je sama
izjavila "u ovom poslu, niste ništa, dok vas svi ne poznaju
kao čudovište". Bette je retko pravila kompromise, govorila
je ono što misli, te konačno i najvažnije, uvek je bila drugačija
i svoja. Kao najprikladniji epitaf i esencija jednog životnog
puta, na nadgrobnoj ploči Bette Davis na Forest Lawnu, Hollywood
Hills, gde je sahranjena piše: "She did it the hard way".
Priredio: Vlada T.
| |
|
|
|
| |
Kim
Carnes - Bette Davis Eyes
Her hair is Harlow gold
Her lips a sweet surprise
Her hands are never cold
She's got Bette Davis eyes
She'll turn her music on you
You won't have to think twice
She's pure as New York snow
She's got Bette Davis eyes
And she'll tease you
She'll unease you
All the better just to please you
She's precocious
and she knows just what it takes
to make a pro blush
She's got Greta Garbo's stand-off sighs
She's got Bette Davis eyes
She'll let you take her home
It whets her appetite
She'll lay you on her throne
She's got Bette Davis eyes
She'll take a tumble on you
Roll you like you were dice
Until you come up blue
She's got Bette Davis eyes
She'll expose you
when she snows you
Off your feet with the crumbs she throws
you
She's ferocious
and she knows just what it takes
to make a pro blush
All the boys think she's a spy
She's got Bette Davis eyes |
|
| |
|
| |
|
|
|
|
